Otomobillerde bilinmeyen onlarca ayar var. Bu ayarlar kimi zaman motorun çalışma şeklini bile değiştirebiliyor. AFR’de bunlardan biri. Hava yakıt oranını ayarlamayı mümkün kılan bu ayar, motorun çalışma şeklini değiştirebilir. Peki AFR ayarı nedir? AFR hava oranı nasıl değiştirilir ve ne olmalı?
Bir otomobilde hava yakıt oranını çoğu kişi bilmez. Ancak bilinmesi gereken nadir ayarlardan biri varsa AFR de bu ayarlar arasında mutlaka göz atılması gerekendir. Peki AFR nedir, AFR ayarı nasıl yapılır?
Birkaç adımda AFR ayarını yapma
Kullanılan yakıt türü, ideal hava yakıt oranını etkileyebiliyor. Öyle ki bunun için uzman olmanıza gerek yok. AFR ayarı sayesinde hava yakıt oranlarını değiştirebilir. Öncelikle AFR nedir bunu anlayalım:
AFR NEDİR?
AFR ayarı, eksiksiz bir LPG ayarı olarak da biliniyor. Bu, otomobilin benzinle çalışırken fabrikasyon ayarlarına göre belirlenen yakıt-hava karışım miktarlarını okuyup, bu oranları çeşitli sürüş koşullarında LPG sistemi için de uygulayarak ayarlaması anlamını taşımakta. Diğer andan AFR, aslen İngilizce’den Türkçe’ye geçmiş bir terimdir. “A” harfi “Air” (hava), “F” harfi “Fuel” (yakıt), “R” harfi ise “Ratio” (oran) anlamına gelir. Dolayısıyla AFR, “Hava Yakıt Oranı”nı ifade eder ve motor içindeki yakıt ile hava karışım miktarını ölçmek için kullanılan bir terimdir.
LPG AFR AYARINI YAPMA
LPG AFR ayarının yapılma süreci ve nedenleri, belirli adımları içermektedir; bu adımlar ise şöyle:
– Regülatör basıncının ayarlanması ile doğru enjektör nozullarının tercihi;
Eğer LPG regülatörü için özel bir kit kullanılmıyorsa, basınç seviyesi 1.0 ile 1.5 bar aralığında ayarlanmalıdır. Belirtilen basınç değerlerine uygun olarak, enjektör nozulları doğru ve gereken ölçülerde olmalıdır. Motor gücüne bağlı olarak, nozul çapları için çeşitli aralıklar mevcuttur ve bunlar kullanılabilir.
– Kapalı döngü alanında yol kontrollerinin yapılması;
Öte yandan otomobilin yol ayar ve kontrollerinin tamamlanmasının ardından kesinlikle her devirde yol ayarı ve kontrolü yapılması elzemdir. Ayrıca yolda bir tane ”AEB214 OBD TESTER” aletiyle, seyir halinde iken bu ayarı yapmak gereklidir.
-Open Loop yani açık döngü alanı için AFR aletiyle ayarlama yapılması;
Otomobille seyir halindeyken kalibrasyon ayarı yaparken ”EOBD” aletinin analiz edemediği, göremediği, okuyamadığı ve de analizini gerçekleştiremediği değişkenleri ortaya çıkarmak için Open Loop bölümünde gerçekleştirilen ayar, AFR ayarının da en önemli kısmını oluşturmaktadır. Bu alan için farklı bir aletle, örneğin; wideband O2 sensörü ile ayarlama gerçekleştirilmesi elzemdir.
AFR AYARI KAÇ OLMALIDIR
Araştırmalar ışığında, en ideal ve sağlıklı yakıt-hava karışım seviyesinin “14.7” olması gerektiği sonucuna varıldı. Bu değer, 14.7 seviyesinin en uygun AFR karışımını temsil ettiğini ve en verimli yanmayı sağladığını gösteriyor.
ipİPÖte yandan Sabah.com.tr’nin derlediği habere göre otomobillerde iki tip oksijen sensörü bulunur: Birincisi, dar bant olarak adlandırılan ve araçlarda bulunan oksijen sensörüdür. İkincisi ise, geniş bant olarak bilinen ve daha geniş ölçüm aralığına sahip sensördür. Taşıtların oksijen sensörleriyle ölçülmesi güç olan kısımları, geniş bant sensörlerle tespit edilebilir ve bu tür cihazlara AFR cihazı deniyor. Diğer yakıt türlerinin AFR oranları ise belirtilen örnek değerlerdir.
- Petrol: 14.7:1
- Diesel: 14.6:1
- Methanol: 6.4:1
- Ethanol: 9.1
- LPG: 15.5:1
