Son yıllara damga vuran yapay zeka ve robot teknolojisi, giderek yaygınlaşıyor ve endişeleri de bir o kadar beraberinde getiriyor.
İnsan gibi düşünebilen, doğal dille cevaplar verip görüntüler oluşturabilen yapay zeka, robotlarla gücünü birleştirecek ve bilim insanlarının da yerini alacak.
BİLİM İNSANLARININ YERİNE ROBOT YAPAY ZEKALAR GEÇECEK
Tetsuwan Scientific şirketinin kurucuları Cristian Ponce ve Théo Schäfer, belki de bugüne kadar hiç yapılmayan bir girişimle gündeme geldiler.
Daha önce bir Halloween partisinde tanışan bu ikili, geçmişlerinde çok harika işlere imza atmışlardı. Öyle ki Schäfer, MIT'den sualtı otonom robotlar alanında yüksek lisans yapmış ve NASA'nın Jet Propulsion Laboratuvarı'nda Jüpiter'in aylarında uzayda yaşam araştırmalarına katılmıştı. Diğer yandan Ponce ise Cal ise Tech'te biyomühendislik okumuş ve burada E. coli üzerinde çalışmalara imza attı.
Her iki önemli isim daha sonra güçlerini birleştirmek için bir araya gelerek kaynaştılar. Ponce özellikle genetik mühendislikteki manuel iş yükünden şikayetçiydi. Düşük rütbeli bir laboratuvar teknisyeni, saatlerce bilimsel bir şırıngayı (pipet) kullanarak sıvıları tüpten tüpe taşımak zorunda kalıyordu ve bu durumdan artık sıkılmıştı.
Bu süreci otomatikleştirmeye yönelik girişimler robotların özel, pahalı ve özel programlama becerileri gerektirmesi nedeniyle o dönem başarı yakalayamamıştı. Bilim insanları her deneyin parametrelerini değiştirdiğinde, robotu yeniden programlamak, hata ayıklamak gibi işlemler nedeniyle beklemek zorunda kalıyorlardı. Çoğu zaman bu tip durumlarda insan gücünü kullanmak daha kolay, ucuz ve hassas bir seçenek haline geliyordu.
Teknoloji kanalı Techrunch.com’un derlemesin göre Tetsuwan Scientific şirketini kuran ikili, bu sorunu çözmeye odaklanıyordu. Nitekim düşük maliyetli beyaz etiketli laboratuvar robotlarını modifiye etmeye yönelik çalışmalar da yine bu şirket tarafından hayata geçiriliyordu.
HER ŞEY OPENAI LANSMANINDAN SONRA BAŞLADI
Asıl gelişmeler OpenAI lansmanından sonra başladı. 2024 Mayıs'ında kurucular OpenAI'nin çoklu model ürün lansmanını izlerken, Tetsuwan Scientific için kaybolan bağlantıyı buldular. Bu konuda Ponce; "Gözlerimizin önünde hızla ilerleyen büyük dil modelleri, bilimsel akıl yürütme kapasiteleri," ifadelerini kullanmıştı.
Demo sonrası Ponce, düşüncelerini hayata geçirmenin ilk adımlarını atarak GPT-4'ü çalıştırarak bir DNA jeli görüntüsü gösterdi. Söz konusu model yalnızca görüntünün ne olduğunu başarıyla belirlemekle kalmadı, aynı zamanda bir sorunu – istenmeyen bir DNA fragmanı olan primer dimeri de tespit etti. Ardından, bunu nasıl engelleyecekleriyle ilgili ayrıntılı bir bilimsel önerileri de sundu.
Bu, Ponce'in tarif ettiği “ışık hızı” anıydı, çünkü büyük dil modelleri bilimsel çıktıları teşhis edebiliyor, ancak “yaptıkları önerileri uygulayacak fiziksel bir ajansa sahip değillerdi.”
Öte yandan Tetsuwan Scientific’in robotları, insan gibi sonuçları değerlendirebilen ve kendi başlarına değişiklikler yapabilen robotlar olarak geliştiriliyor. Bu, robotların kalibrasyon sıvı sınıfı karakterizasyonu ve diğer özellikleri anlayabilmesi için yazılım ve sensörler inşa etmeyi de kapsıyordu.
Tetsuwan Scientific, şu anda RNA terapötik ilaçlar üzerinde çalışan bir biyoteknoloji firması olan La Jolla labs ile bir alfa müşteriye sahip. Robotlar, dozajın etkinliğini ölçmeye ve belirlemeye yardımcı oluyor. Ayrıca, 2048 Ventures liderliğindeki oversubscribe edilmiş bir ön tohum turunda 2,7 milyon dolar gibi günümüzde önemli ciddi bir yatırım da aldı.
AMAÇ BİLİMSEL YÖNETİMİ OTOMATİKLEŞTİRMEK
Ponce, bu çalışmanın nihai hedefi hakkında heyecanla konuşuyor: bilimsel yöntemi tamamen otomatikleştirebilecek bağımsız yapay zeka bilim insanları yaratmak. "Bilimsel yöntemi otomatikleştiren herhangi bir teknoloji, üssel büyüme için bir katalizördür," diyor.